Κείμενο της: Ζέτα Γάκη*
Γεια σας! Είμαι η Ζέτα Γάκη και είμαι νευροβιολόγος. Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την πανδημία του κορωνοϊού τουλάχιστον 500 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να μένουν σπίτι. Έως τώρα και ζώντας μία πολυάσχολη ζωή πολλοί άνθρωποι δεν είχαν δώσει τη πρέπουσα σημασία στο χώρο διαβίωσής τους. Όμως, όλο και περισσότερες έρευνες αποδεικνύουν ότι η αρχιτεκτονική και το design παίζουν άμεσο ρόλο στη λειτουργία του ανθρώπινου εγκέφαλου.
Πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, ο Ρωμαίος αρχιτέκτονας Βιτρούβιος υπογράμμισε πως η ομορφιά είναι μια από τις τρεις βασικές διαστάσεις του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Τον 20ο αιώνα, η αισθητική διάσταση του οικοδομημένου περιβάλλοντος αποπροσανατολίστηκε. Η σύγχρονη επιστήμη των κτιρίων επικεντρώθηκε γενικά στη βελτίωση των χρηστικών μέσων όπως η πυρασφάλεια, το κόστος κατασκευής και η αποτελεσματική χρήση του χώρου. Όμως στο σύγχρονο κόσμο, πολλοί άνθρωποι δαπανούν πάνω από το 90% της ζωής τους μέσα σε κτίρια. Μελέτες δείχνουν ότι οι αισθητικές ιδιότητες της αρχιτεκτονικής επηρεάζουν τη διάθεσή μας, τη γνωστική λειτουργία, τη συμπεριφορά, την ψυχική υγεία και τη γενικότερη λειτουργία του εγκεφάλου.
Πως όμως η αρχιτεκτονική και το design επηρεάζει τον εγκέφαλο; Τα συναισθήματα που οι άνθρωποι αισθάνονται όταν βρίσκονται μέσα σε ένα «όμορφο» περιβάλλον είναι πιθανώς διαμεσολαβούμενα από το κύκλωμα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Αν και στους ανθρώπους η «ομορφιά» είναι μια αίσθηση υποκειμενική, το συναίσθημα που συνδέεται με αυτή είναι καθολικό. Ακόμη σύμφωνα με τον γνωστό αρχιτέκτονα Don Ruggles υπάρχουν τρία συστατικά που κάνουν ένα κτίριο «όμορφο» διαχρονικά: η μορφή, η χρήση και η ομορφιά.
Όταν ο σύγχρονος άνθρωπος ζει μέσα σε ένα περιβάλλον που το νιώθει «όμορφο» μειώνονται τα επίπεδα στρες του. Οι σύγχρονοι άνθρωποι βιώνουν στρες για διαφορετικούς λόγους από τους προγόνους τους και άλλα θηλαστικά. Το στρες για τους προγόνους τους προέρχονταν κυρίως από απειλητικούς παράγοντες που ήταν εκτός ελέγχου και των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Οι σύγχρονοι άνθρωποι που δεν έχουν πλέον φυσικούς θηρευτές και διαθέτουν ένα άμεσο καταφύγιο που τους προστατεύει όχι μόνο αναπτύχθηκαν διανοητικά, αλλά και στρεσάρονται για ριζικά διαφορετικούς παράγοντες.
Πλέον, το στρες μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες της καθημερινής ζωής όπως η κίνηση, η δουλειά, οι σχέσεις κτλ. Ανεξάρτητα όμως, από την πηγή, το σώμα μας αντιδρά σήμερα στο στρες με τον ίδιο τρόπο όπως όταν ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου για τους προγόνους μας: το συμπαθητικό νευρικό σύστημα μπαίνει σε λειτουργία και όλες οι λειτουργίες που είναι άσχετες με την άμεση επιβίωση επιβραδύνονται. Όμως, όταν ο άνθρωπος ζει μέσα σε ένα περιβάλλον που ορίζει ως «όμορφο», νιώθει ευχαρίστηση και το στρες του μειώνεται. Η αίσθηση της ευχαρίστησης είναι αποτέλεσμα της οξυτοκίνης, των ενδορφινών και της DHEA που απελευθερώνονται στον εγκέφαλό μας.
Συνεπώς στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε θα σας πρότεινα να ασχοληθείτε με το γύρω σας περιβάλλον. Η καραντίνα ανάγκασε τους περισσότερους από εμάς να μείνουμε σπίτι. Ένας τρόπος λοιπόν να αισθανθούμε καλύτερα είναι να ασχοληθούμε με αυτό! Αλλάξτε θέση στα έπιπλα, φτιάξτε diy και κάντε το χώρο σας όμορφο για εσάς! Θα δείτε πως η ανταπόκριση του εγκεφάλου σας θα είναι άμεση! Μείνετε θετικοί!
*Ζέτα Γάκη
Νευροβιολόγος, MSc
Ανάπτυξη παιδικού εγκεφάλου
Τηλ. Επικοινωνίας: 6908719154
@zetagaki
Email: zetagaki@gmail.com
Η Ζέτα Γάκη είναι απόφοιτος του τμήματος Βιολογίας της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ. Συνέχισε τις σπουδές της αποκτώντας ειδίκευση στις Νευροεπιστήμες στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Εργάστηκε σε διάφορα δημόσια εργαστήρια στον τομέα της Νευροβιολογίας όπως στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ (Ε.Ι.Π.) αλλά και στον ιδιωτικό τομέα (Locus Medicus κ.α).
Έχει παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια στον τομέα της ανάπτυξης του παιδικού εγκεφάλου έχοντας πιστοποιήσεις από το Yale University, από το Utrecht University, από το California University- Santa Cruz κτλ. Παράλληλα έλαβε και την πιστοποίηση της στο Online Marketing από το τμήμα e-learning του ΕΚΠΑ.
Πλέον, μοιράζεται τις γνώσεις της σχετικά με τον παιδικό εγκέφαλο με απλό και πρακτικό τρόπο με γονείς και εκπαιδευτικούς μέσα από διάφορα σεμινάρια σε συνεργασία με ομάδες γονέων, ψυχολόγους, δασκάλους κτλ. Μπορείτε να βρείτε άρθρα της σε μεγάλα εκπαιδευτικά και ενημερωτικά site.
Βρείτε άμεσα συμβουλές και ενημερωτικά βίντεο στα social media @zetagaki και στο www.paidikaianaptixi.gr .
